Phân Biệt Thép Không Gỉ, Inox 304 Với Các Loại Inox Thường

Như đã biết, thép không gỉ hay inox là một loại thép có chứa hơn 11% Crom chính vì điều này đã tạo cho thép không gỉ một lớp màng tự bảo vệ chống lại sự ăn mòn. Còn Niken được biết đến như là yếu tố chính mang lại sự ổn định cho pha Austenitic và khả năng gia công tuyệt vời cho inox, trong đó inox 304 có nhiều tính năng vượt trội.

Cùng INOXTPHCM tìm hiểu xem inox 304 là gì? chúng có ưu điểm gì khi so sánh với các loại inox phổ biến khác ngay nhé.

Inox 304 là gì?

Inox 304 là loại thép không gỉ có hàm lượng Niken tối thiểu là 8%, inox 304 là chất liệu inox được sử dụng và tiêu thụ phổ biến lớn nhất hiện nay trên toàn thế giới. Trong các nguyên tố tạo thành Austenitic, thì có nhiều nguyên tố có thể thay thế được Niken để tạo ra khả năng chống ăn mòn.

Ví dụ: Crom (đây là nguyên tố chính tạo nên khả năng chống ăn mòn cho inox), Mangan (cũng góp phần làm ổn định pha Austenitic), Nitơ cũng góp phần làm tăng độ cứng, Đồng (Cu) cũng góp phần làm ổn định pha Austenitic.

Các cách phân biệt thép không gỉ 304 với các loại inox thường

Đầu tiên hãy xem ngay bảng so sánh nhanh giữa mác thép inox 304 với các loại inox phổ biến khác.

Phân biệt inox SUS 304, SUS 201, SUS 430

INOX 304

• Có khả năng chống ăn mòn rất tốt ở môi trường khắc nghiệt hơn (vẫn thấp hơn inox 316), thậm chí trong môi trường có hóa chất
• Có khả năng chịu nhiệt lên đến 925 °C
• Có khả năng làm việc tốt với tất cả cácphương pháp hàn
• Không nhiễm từ hoặc nhiễm từ với tỉ lệ rất ít

INOX 201

• Có khả năng chống ăn mòn trong môi trường ăn mòn vừa và nhẹ
• Có khả năng chịu nhiệt từ 1149 °C đến 1232 °C
• Có thể gia công bằng phương pháp hàn với kỹ thuật hàn cơ bản, thông thường mà không gặp khó khăn
• Nhiễm từ nhẹ

INOX 430

• Có khả năng chống ăn mòn trong acid hữu cơ và axit nitric. Ngoài ra, inox 430 chỉ phát huy đặc tính chống ăn mòn trong môi trường ăn mòn tỉ lệ rất nhẹ, kèm theo kiểm soát các tác động môi trường một cách chặt chẽ
• Có khả năng chịu nhiệt từ 815 °C đến 870 °C
• Đối với gia công hàn, trong khi inox 430 cần được làm nóng lên nhiệt độ thích hợp mới gia công hàn được.
  Nhiệt độ phù hợp từ 150°C đến 200 °C
• Đặc trưng với khả năng nhiễm từ cao

Giá inox 304 có cao không?

Tùy thuộc vào từng loại sản phẩm cụ thể như: Inox 304 hộp, tấm inox 304, ống inox 304 trang trí hay công nghiệp…  mà có giá thành khác nhau trong những thời điểm cụ thể. Nhưng giá inox 304 sẽ luôn cao hơn các loại inox thường.

Vì tình hình giá của Niken tăng liên tục thì những dòng thép không gỉ chứa hàm lượng Niken thấp, giá cả thấp và ổn định mang lại sự hấp dẫn thực sự. Inox 201 là một lựa chọn phù hợp, mác inox ngày càng được dần chiếm được nhiều thị trường, và là sự lựa chọn chủ yếu nhờ inox 201 có giá cả thấp và ổn định hơn do dùng Mangan để thay thế cho Niken.

So sánh nhanh inox 304 và inox 201

Nhờ vào thành phần tương tự nên inox 201 có bề ngoài và nhiều tính chất tương tự inox 304. Trong inox 201 thì người ta sử dụng Mangan như là nguyên tố chính để thay thế Niken theo tỉ lệ 2:1. Chúng ta có thể thấy theo thành phần hóa học như sau:

• Inox 201: 4.5% Niken và 7.1% Mangan
• Inox 304: 8.1% Niken và 1% Mangan

Với thành phần như thế này đã góp phần làm cho chi phí nguyên liệu thô của inox 201 xuống rất thấp. Đây là một lợi thế của inox 201.

Hình ảnh inox cây Láp đặc chất liệu inox 304 và inox 201 tại nhà máy sản xuất thép không gỉ INOXTPHCM

So sánh độ bền và khả năng gia công

Khối lượng riêng của inox 201 thấp hơn nhưng độ bền cao hơn 10% so với inox 304

Do cùng khả năng dãn dài so với inox 304, nên inox thể hiện được tính chất tương tự như 304 trong quá trình uốn, tạo hình và dát mỏng. Nhưng trong chừng mực nào đó thì inox 304 vẫn dễ dát mỏng hơn và khi dát mỏng thì tiết kiệm năng lượng hơn inox 201 (điều này là do sự ảnh hưởng của nguyên tố Mangan lên inox 201, làm inox 201 cứng hơn so với inox 304)

Có thể bạn chưa biết: Thành phần cấu tạo của inox

Khả năng chống ăn mòn inox 304 và inox 201

Khi so sánh thành phần hóa học (TPHH) của inox 201 và inox 304 thì ta thấy hàm lượng của inox 201 thấp hơn inox 304 khoảng 2%. Chính vì điều này mà inox 201 có khả năng chống ăn mòn thấp hơn inox 304.

Crom có trong inox 304 giúp tăng khả năng chống ăn mòn

Khả năng chống rỗ bề mặt được quyết định chủ yếu bởi hai nguyên tố Chrome và Lưu Huỳnh (S). Chrome giúp làm tăng khả năng chống ăn mòn, trong khi đó thì Lưu Huỳnh lại làm giảm khả năng chống ăn mòn. Trong TPHH thì 2 inox này có cùng thành phần Lưu Huỳnh. Vì vậy khả năng chống rỗ bề mặt của inox 201 là thấp hơn so với inox 304.

• 304: inox 304
• 4Ni: inox 201 (inox 201 chỉ chứa khoảng 4% Niken)

Kết quả như hình trên sau khi người ta thí nghiệm phun nước muối trong 575 giờ. Chính vì điều này mà ta thấy là inox 201 không phù hợp với ngành hàng hải.

Phân biệt inox 304 và inox 304L

Các mác thép trong một nhóm đều tồn tại các biến thể gây ra một số nhầm lẫn, đặc biệt là khi tên và công thức hóa học của chúng hầu như giống nhau, một trong số đó là inox 304 và inox 304L

Đầu tiên ta cùng xem bảng thành phần hóa học mác thép không gỉ 304 và 304L để phân tích chi tiết

Thành phần	Inox 304		Inox 304L
	Min	Max	Min	Max
C%	–	0.08	–	0.03
Si%	–	1.00	–	0.75
Mn%	–	2.00	–	2.00
P%	–	0.045	–	0.45
S%	–	0.03	–	0.03
Ni%	8.00	10.50	8.00	12.00
Cr%	18.00	20.00	12.00	19.50
N%		–		0.10

Dựa trên bảng thành phần hóa học có thể thấy hai loại inox này rất giống nhau về thành phần hóa học lẫn tên gọi, nhưng có một điểm khác biệt chính. Trong lớp thép không gỉ 304 hàm lượng cacbon tối đa được thiết lập ở mức 0,08%, trong khi lớp thép không gỉ 304L có hàm lượng cacbon tối đa là 0,03%. “L”- Low trong lớp inox 304L có thể được hiểu là có hàm lượng cacbon cực thấp.

Lớp inox 304L bao gồm các tính năng cơ học thấp hơn so với lớp tiêu chuẩn 304. Vì vậy, bất cứ sản phẩm nào tạo ra từ inox 304L sẽ có cấu trúc yếu hơn so sản phẩm được tạo ra bằng inox 304. Tuy nhiên, 304L đang trở nên phổ biến nhờ sự linh hoạt đặc biệt của nó.
Thế còn giá thì sao?. Thực sự có ít hoặc không có sự khác biệt nào giữa giá inox 304 và giá inox 304L (tùy thuộc vào điều kiện thị trường).

Lớp inox 304L yếu hơn lớp inox 304. Vậy, tại sao mọi người lại muốn sử dụng nó?

Câu trả lời là hàm lượng cacbon thấp hơn của inox 304L giúp giảm thiểu hoặc loại bỏ lượng kết tủa cacbua trong quá trình hàn. Điều đó giúp cho mác thép này được sử dụng trong trạng thái “hàn”, ngay cả trong môi trường ăn mòn nghiêm trọng.
Có thể thấy, nếu dự án của bạn đòi hỏi sử dụng nhiều các mối hàn, inox 304L sẽ là một lựa chon đúng đắn. Nếu bạn muốn có thêm sức mạnh về cấu trúc hãy sử dụng inox 304.

Tha khảo thêm: Ý Nghĩa Các ký Tự Khi Đặt Tên Cho Mỗi Loại Thép Không Gỉ

Ứng dụng thực tiễn của thép không gỉ

Ứng dụng phù hợp của inox 201

• Thiết bị bếp gia đình hoặc các công ty cung cấp suất ăn công nghiệp: như chảo, nồi => Phù hợp
• Máy giặt, máy rửa chén -> Không phù hợp, do tồn tại khả năng có ăn mòn kẽ hở)
• Thiết bị chế biến thực phẩm -> Không dùng cho những nơi có độ PH < 3.
• Ngành hóa chất, dầu khí, năng lượng hạt nhân -> Không thể
• Trang trí nội thất -> phù hợp
• Trong trí ngoại thất -> Không phù hợp, nếu dùng thì phải bảo trì thường xuyên.

Ứng dụng phù hợp của inox 304 và inox 304L

Inox 304 dễ chế tạo và có khả năng chống ăn mòn rất tốt vì vậy ứng dụng của nó được tìm thấy rất nhiều trong ngành công nghiệp thực phẩm như dụng cụ pha chế, chế biến sữa và làm rượu, cũng như trong các đường ống, men bia, bình lên men và bể chứa…
Chúng cũng được tìm thấy trong đồ gia dụng như chậu, bàn, bình cà phê, tủ lạnh, bếp lò và các thiết bị nấu ăn khác. Nó có thể chịu được sự ăn mòn gây ra bởi các hóa chất khác nhau được tìm thấy trong hoa quả, thịt, và sữa. Các lĩnh vực sử dụng khác bao gồm kiến trúc, thùng chứa hóa chất, bộ trao đổi nhiệt, thiết bị khai thác mỏ, và các loại hạt, đai ốc và ốc vít. Inox 304 cũng được sử dụng trong các hệ thống khai thác và lọc nước và trong ngành nhuộm.

Một nhà máy chế biến sữa sử dụng thép không gỉ trong sản xuất – nguồn inventure.com.ua

Inox 304L cũng phổ biến trong sản xuất bia và rượu vang. Ngoài trời, các công ty thường tận dụng khả năng chống ăn mòn của thép không gỉ 304L đối với các dự án xây dựng.
Trong thực tế, cả hai loại inox này có thể được sử dụng cho nhiều ứng dụng tương tự ví dụ như:

• Thiết bị bếp gia đình gia dụng và công nghiệp cao cấp như chảo, nồi, bồn rửa, bếp ăn… => Phù hợp
• Máy giặt, máy rửa chén -> Phù hợp
• Thiết bị chế biến thực phẩm -> Phù hợp
• Ngành hóa chất, dầu khí, năng lượng hạt nhân -> Tương đối phù hợp
• Trang trí nội ngoại thất cao cấp -> Phù hợp
• Ứng dụng Y tế -> Không phù hợp vì inox 316 là lựa chọn tốt hơn.

Làm thế nào nhận biết sản phẩm inox 304 chuẩn?

Trên thị trường hiện có 3 loại chất liệu thép không gỉ phổ biến: Inox 304 (18/10: trong thành phần chứa 18% Crom và 10% niken), inox 201 (18/8) và inox 430 (18/0). Loại inox 304 có độ sáng bóng cao, tương đối sạch, không bị hoen gỉ nên giá thành khá cao. Inox 201 tỷ lệ niken trong thành phần thấp hơn, inox 430 chứa nhiều sắt và tạp chất khác.

Do vậy inox 201 và 430 dễ bị hoen gỉ, độ bền thấp, không an toàn, giá thành của chúng cũng thấp hơn nhiều so với inox 304.

Inox 430 và 201 rất dễ bị gỉ do giá thành rẻ hơn inox 304

Tuy nhiên do giá thành cao và phần nhiều chạy theo lợi nhuận, rất nhiều sản phẩm hiện nay xuất hiện tràn lan trên thị trường với chất liệu làm bằng inox 201 và inox 430.

Vậy làm thế nào để phân biệt được đâu là sản phẩm sử dụng chất liệu inox 304 và đâu là sản phẩm sử dụng chất liệu khác? quả thực rất khó để phân biệt bằng mắt thường. Nếu thử nghiệm bằng nam châm bạn có thể dễ dàng phân biệt được inox 430 với các inox còn lại do độ hút từ rất cao.

Tuy nhiên inox 304 hoặc 201 nếu quá trình gia công thép không gỉ với áp lực lớn ở nhiệt độ thường để định hình (ví dụ như dập định hình làm bồn rửa chén inox chẳng hạn) thì một bộ phận tổ chức vật liệu biến đổi sang dạng Martensite, khi đó sẽ xuất hiện hiện tượng nhiễm từ (danh từ chuyên môn hán Việt gọi là Từ Hóa).

Hiện tượng này không xuất hiện ở vật liệu inox 316. Trong một số sản phẩm như dụng cụ y tế đòi hỏi không được để xảy ra hiện tượng từ hóa trên dụng cụ thì sau khi gia công xong phải xử lý nhiệt ở nhiệt độ 770 độ C để làm mất từ tính.

Phân biệt bằng axit hoặc thuốc thử chuyên dụng

Phản ứng đổi màu đỏ gạch là inox 201, màu xám là inox 304

Với thép không gỉ là inox 201 và 304 cách thử tốt nhất là dùng axit hoặc thuốc thử chuyên dụng. Khi sử dụng axit, inox 304 gần như không có phản ứng gì, trong khi đó inox 201 sẽ bị sủi bọt và có phản ứng xảy ra. Cách dùng thuốc thử chuyên dụng giúp dễ dàng phân biệt bằng màu sắc: Phản ứng đổi màu đỏ gạch là inox 201, màu xám là inox 304.

 

Tham khảo thêm: Độc Đáo: Phân Biệt Inox 304 Và 201 Bằng Hoa Lửa

Phân biệt bằng hoa lửa

Trong thành phần của inox 201, hàm lượng Carbon cao hơn nhiều so với inox 304, cho nên đuôi hoa lửa của 201 sẽ phân nhánh nhiều hơn.

Mua sản phẩm thép không gỉ chất lượng cao ở đâu?

Với ưu thế là nhà sản xuất và là tập đoàn inox, chuyên mua bán inox và cung cấp các sản phẩm thép không gỉ. Công ty INOXTPHCM là nhà cung cấp và mua bán inox hàng đầu Việt Nam các sản phẩm thép không gỉ cuộn, tấm, ống inox 304,201 trang trí, ống đúc, ống inox công nghiệp, ống oval, dây, thanh (láp/ cây đặc, cây lục giác, cây vuông, góc V, la)…

Ống INOXTPHCM đã được khẳng định là sản phẩm ống thép không gỉ hàng đầu của thị trường Việt Nam, là sản phẩm chất lượng và uy tín được chứng nhận bởi sự tin dùng của đông đảo khách hàng khắp Việt Nam và các nước trên thế giới. Sản phẩm ống thép không gỉ do Nhà Máy INOXTPHCM sản xuất đã và đang xuất sang các nước Châu Âu, Châu Á, Châu Mỹ La tinh như Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Malaysia, Indonesia, Braxin…